V.İ. Lenin - Kapitalizm ve "Parlamento" [İşçi Sınıfının Kurtuluşu çevirisi]

Nevskaya Zvezda No. 13'de, 17 Haziran 1912'de,. Liberal-olmayan bir Şüpheci imzasıyla yayımlandı. 

Lenin, İngilizce Toplu Eserler, Cilt 18, s. 129-131'den İşçi Sınıfının Kurtuluşu tarafından Türkçeleştirilmiştir. 

Demokrasinin olguları, burjuva demokratlarının sıkça göz ardı ettikleri bir durumu gözden kaçırmamıza neden olmamalıdır: kapitalist ülkelerde temsili kurumlar kaçınılmaz olarak sermayenin devlet iktidarı üzerindeki etkisini kullandığı belirli biçimlere yol açmaktadır. Bizim bir parlamentomuz yok ama böyle olduğu için liberallerimiz arasında parlamenter ahmaklık ve tüm burjuva milletvekilleri arasında parlamenter yozlaşma, parlamentosu olan ülkelere göre hiç de geri kalmıyor. 

İşçiler, işçi sınıfının siyasi bilincini, birliğini, eylemliliğini ve etkililiğini arttırmak için temsili kurumları nasıl kullanacaklarını öğrenmek istiyorlarsa, bu gerçeği iyice öğrenmelidirler. Proletaryaya düşman olan tüm toplumsal güçler - "bürokratlar", toprak sahipleri ve kapitalistler- bu temsili kurumları şimdiden işçilere karşı kullanmaktadır. Eğer işçi sınıfının bağımsız çıkarlarını ve bağımsız gelişimini savunmayı öğrenmek istiyorsak, bunu nasıl yaptıklarını bilmek zorundayız.

Üçüncü Duma, yerli makine imalatçılarına ikramiye verilmesine karar verdi. Kim bu yerli üreticiler? Rusya'da "faaliyet gösterenler"!

Ancak incelediğimizde, bunların fabrikalarını Rusya'ya transfer eden yabancı kapitalistler olduğunu görüyoruz. Rusya’da tarife oranları yüksek ve kârlar muazzamdır, bu nedenle yabancı sermaye Rusya'ya taşınıyor. Örneğin, bir Amerikan tröstü (kapitalist milyonerlerin bir şirketi) Moskova yakınlarındaki Lyubertsi'de büyük bir tarım makineleri fabrikası kurdu. Harkov'da tarım makineleri kapitalist Melhose tarafından, Berdyansk'ta ise kapitalist John Grieves tarafından üretilmektedir. Bu üreticiler ne kadar da "gerçek Rus", ne kadar da "yerli ve millî", öyle değil mi?

Ama tabii ki bunlar Rus kapitalistlerden her türlü yardımı almasalardı, Rusya'da faaliyet göstermeleri mümkün olmazdı. Bir iyilik diğeriyle ödenir. Amerikalı, İngiliz ve Alman kapitalistler, [bu kârlardan] büyük pay alan Rus kapitalistlerin yardımıyla kârlarına kâr katıyorlar. Örneğin Lena altın yataklarını ya da Urallar'daki maden işletmelerini ele alalım. Yabancı ve Rus kapitalistler burada kaç milyonu aralarında kırışmışlardır acaba!

Duma bu açıdan sanayiciler için pek yararlıdır. Hem Duma'da hem de Devlet Konseyi'nde kapitalistlerin çok sayıda temsilcisi vardır. Toprak ağaları da bugünlerde sermaye olmadan pek bir şey ifade etmezler. Hem kapitalistler hem de toprak ağaları için Duma, "ikramiyeler" (kendi kendilerine verilecek), koruyucu tarifeler (yani kendi kendilerine ikramiye vermenin bir başka biçimi), imtiyazlar (kendilerine ikramiye vermenin üçüncü bir biçimi) ve benzeri konularda sınırsız yasalar çıkarmak için hazır bir makinedir.

Liberal Reç'te yazan bir liberal olan "Şüpheci" imzasıyla yazan yazar bu konuda çok yerinde yorumlar yapmıştır. Grieves, Melhose, Elworthy ve diğer şirketler tarafından "evde" makine üretimini teşvik etmek için kendilerine "ikramiye" veren "milliyetçilere" karşı o kadar büyük bir duyguyla yazıyor ki, doğrusu bana da biraz şüphecilik bulaştırdı. 

Evet, liberal "Şüpheci" "milliyetçileri" teşhir etmekte hiç de fena bir iş çıkarmamıştır. Ama neden Kadetler [liberal parti] hakkında hiçbir şey söylemiyor? Örneğin Golovin bir imtiyaz peşindeyken, Duma üyesi ve eski Duma Başkanı olarak konumu, bu yararlı ve bol kazançlı iş takibinde ona iyi bir konum sağlamadı mı?

Maklakov "Tagiyev" bahşişlerini yutarken, Duma üyesi olarak konumu bu tür "kârlı" davaları almasını kolaylaştırmadı mı?[1]

Peki ya Duma üyesi olarak konumları ve bu konumun sağladığı avantajlar sayesinde şirketlerini büyüten, "bağlantılarını" geliştiren ve "işlerini" yürüten çok sayıda diğer Kadet toprak ağası, tüccar, kapitalist, finansçı, avukat ve komisyoncuya ne demeli?

Duma üyeleri tarafından ya da Duma üyelerinin yardımıyla gerçekleştirilen mali işlemler hakkında bir soruşturma yapılsa ne sonuç çıkardı acaba?

Ama hayır, tüm kapitalist ülkelerde "ticari sırları" korumak ve tek bir "parlamentonun" bile böyle bir soruşturmaya izin vermemesini garanti altına almak için önlemler alınmıştır.

Bununla birlikte, işçi sınıfı milletvekilleri kuşkusuz bu konuda çok şey bilmektedirler; ve eğer etraflarına bakmaya, ek bilgi edinmeye, malzeme toplamaya, gazete dosyalarını incelemeye, borsada araştırma yapmaya vb. zahmet ederlerse, Duma üyeleri tarafından ya da bu üyelerin yardımıyla gerçekleştirilen ticari işlemlere ilişkin çok öğretici ve yararlı bir "soruşturma" yürütebilirler.

Avrupa parlamentolarında bu tür işlemler çok iyi bilinmektedir ve işçiler halkı aydınlatmak için ilgili kişilerin isimlerini vererek bunları sürekli olarak ifşa etmektedirler.

......

Notlar

[1] Şu olaya atıfta bulunulmaktadır: 

Ekim 1910'da Üçüncü Duma üyesi F.A. Golovin milletvekilliğinden istifa ettiğini açıkladı ve kısa bir süre sonra bir demiryolu imtiyazında aktif rol aldı.

Mart 1912'de, Üçüncü Duma'nın bir başka üyesi olan V.A. Maklakov, milletvekili statüsüne rağmen, Bakü'nün büyük petrol sanayicilerinden Tagiyev'in yanında çalışan mühendis Bebutov'u tartaklamakla suçlandığı davada savunma avukatlığını yaptı.